Modern Dans Hakkında Bilgiler

M o d e r n d a n s n e d i r ?

Bugünün Modern Dansı’nın kökleri Almanya ve Amerika’ya dayanmaktadır.Birinci Dünya Savaşı’ndan önceki on yıllık dönemde Amerikalı ve Alman dansçılar birbirlerinden bağımsız olarak, öykülemeci ve gösterişli bale geleneğine karşı çıkan yeni dans biçimleri geliştirdiler.Ancak Amerikan ve Alman Modern Dans gelenekleri birbirini etkilemeseydi yeni biçimlerin geliştirilmesinden büyük olasılıkla söz edilmeyecekti . Amerika’da yaşayan Kızılderili’lerin geleneksel danslarının varoluşu ve Avrupalıların Salon dansları ve balelerinin bir araya gelmesi ile Amerika’nın Modern Dans anlayışı ortaya çıkmıştır.

Almanya’da da otuzlu yıllarda birçok Alman dansçı Amerika’ya göç etmiş ve Amerikan modern dansının gelişimine katkıda bulunmuşlardır. İsadora Duncan, Ruth St Denis ,Ted Shawn, Martha Graham ,Merce Cunningham ,Paul Taylor gibi isimler de Modern Dansa yeni bir boyut getirmiştir.


M o d e r n d a n s v e a n l a t ı m

Hareketler ve jestler bir vücut dili geliştirerek, sözcüklerin anlatım yükünü üstlendikleri gibi, bu anlatımı, sözcükleri aratmayacak şekilde, hatta bazı durumlarda sözcüklerden daha da kuvvetli bir şekilde gerçekleştirmektedirler. Bunun en güzel örneği, dans dünyasında görülmektedir. İlkel insandan günümüze kadar insanlar, çeşitli nedenlerle her zaman dans etmişlerdir. Özellikle, sözcüklerle anlatımın henüz oluşmadığı ilkel zamanlarda, insanlar sevinçlerini, kaygılarını, korkularını, başarılarını ve yaşadıkları çeşitli olayları dans diliyle anlatmışlardır.

Günümüz insanı, bir şeyleri belirli şekillerde görmeyi bekler durumdadır. Modern dansın amacı da bu şekillenmelerde yeni bakış açıları geliştirmektir. Bu durumda Modern dans, sadece belirli şekillerle ifade edebilme fikrinden yola çıkmayıp, özünde bale ve müzikten bir çok öğeyi içermekle birlikte sadece vücutla bir ifade yaratmaktadır. Örneğin; balede kullanılan mimikler, modern dansta çok nadir olarak kullanılmaktadır.

Eski uygarlıklarda da rastlanılan bu yapı, özellikle maske takarak yapılan sahne gösterilerinde görülmesine rağmen, günümüz modern dansında yüz ifadesinin nötr konumu bu anlamda bu dans türünde bir çeşit maske olarak kabul edilebilir.

Sanatsal boyutu yoğun olarak ön planda tutulan bu dal, klasik baleden hareketle gelişen yeni pek çok açılımlarla balenin yapısına da önemli yaklaşımları katmıştır.


D e r s y a p ı l a r ı

Modern Dans, bir şeyleri kalıplar içinde görmek yerine, bu kalıpları kırarak, yaratıcılığı ön plana çıkaran ve sanatçının kendinden bir şeyler katabileceği kompozisyonlar haline getirmeyi amaçlar . Bu durumda Modern dans, sadece kalıpların kırılması fikriyle yola çıkmayıp , özüne yoğunlukla Baleden ,müzikten,tiyatrodan , kısacası sanatın her dalından her parçayı alarak yaratıcılığın enginliği içinde birbirine harmanlamaktadır.

# Resim, Heykel # Hareket Sanatları # Tiyatro & Dramatik Sanatlar # Fotoğrafçılık - Fotoğrafçılık Eğitim Dersleri # Grafik ve Tasarım

Cumhuriyetin kuruluşundan günümüze ülkemizdeki kültür sanat oluşumları, devletin önemli desteğiyle çağdaş bir niteliğe ulaşmış ve ülke kültürünün kaynaklarının korunması ve geliştirilmesi bu destekle mümkün olmuştur. Özellikle klasik müzik, sahne sanatları, plastik sanatlar gibi sahalarda devlet konservatuvarları kurulmuş, akademiler araştırmalarını sürdürmüş; uygulamada, Devlet Opera ve Balesi, Devlet Tiyatroları, Cumhurbaşkanlığı Senfoni Orkestrası, Güzel Sanatlar Genel Müdürlüğü gibi kurumlar ...

Cumhuriyetin kuruluşundan günümüze ülkemizdeki kültür sanat oluşumları, devletin önemli desteğiyle çağdaş bir niteliğe ulaşmış ve ülke kültürünün kaynaklarının korunması ve geliştirilmesi bu destekle mümkün olmuştur. Özellikle klasik müzik, sahne sanatları, plastik sanatlar gibi sahalarda devlet konservatuvarları kurulmuş, akademiler araştırmalarını sürdürmüş; uygulamada, Devlet Opera ve Balesi, Devlet Tiyatroları, Cumhurbaşkanlığı Senfoni Orkestrası, Güzel Sanatlar Genel Müdürlüğü gibi kurumlar ülkemizdeki sanat gelişiminde çok ciddi toplumsal görevler ifa etmişlerdir.

Uygar dünyada sahne sanatları yelpazesi içinde, klasik bale topluluklarının yanı sıra, modern dans toplulukları da gelişmiştir ve toplumdaki popülaritelerini çok kısa zamanda sağlamışlardır. Bunun nedeni klasik balenin yerleşik izleyicisine rağmen, özellikle 60’lar sonrası toplumun kültürel ifade gereksinimine tam anlamıyla cevap verememesi ve modern dansın konu ve yöntem itibariyle bu ihtiyacı karşılayabilmesidir.

Modern dansı yaratan koreograflar toplumun tarihsel, kültürel ve sosyal gerçekleri ve değerleri ile çalışırlar ve bir nevi toplumun aynası olma görevini üstlenirler. Dolayısıyla modern bir topluluğun toplumla kurabileceği iletişim çok farklıdır.

1992 yılında dönemin Devlet Opera ve Balesi Genel Müdürü Rengim Gökmen’in Beyhan Murphy’i Türkiye’ye davet etmesiyle Modern Dans Topluluğu’nun (MDT) temeli atıldı. Genel Müdürlük bünyesinde kurulan MDT, 8 – 10 kişilik kadrosuyla Şubat 93’te ilk prömiyeri ile profesyonel repertuar topluluğu niteliğinde sahneüstü faaliyetlerine başladı.

MDT’nin kuruluş amacı ve üstlenmiş olduğu misyon, batının ucuz bir taklidi olmadan, kendi kültürüne bağlı özgün bir ekol oluştur, ülkemizi, dünya platformlarında nitelikli eserlerle temsil edilebilecek kadrodan oluşan çağdaş, profesyonel bir topluluk yaratmak, Türk toplumunun çağdaş kimliğinin sahne sanatlarındaki temsilcisi olarak modern dansı tanıtmak ve özgün sanat bilincini geniş kitlelere yansıtmaktır.

MDT, ilk 3 yıl boyunca, kendi iç eğitiminin yanı sıra bir çok üniversitede çeşitli etkinlikler ve gerçekleştirdiği söyleşilerle, gençlere modern dansla ulaşmayı başardı ve bir çok üniversitede Modern Dans Bölümü açılmasında öncülük etti.

12 yıl içerisinde küçük ve büyük ölçekli, Türk ve yabancı koreograflarla 60’ın üstünde eser üretilmiştir. MDT Ankara Opera Sahnesi’nde periyodik olarak (1000’i aşan) verdiği temsiller ve her yıl repertuarına eklediği yeni eserlerle, temsillerine ve turnelerine devam etmektedir. 12 yıl gibi kısa sayılabilecek bu oluşum döneminde, sistemli ve dinamik çalışmalarıyla çağdaş dansın “Türk Toplumunun Sanat Bilinci” içerisinde yeşerebileceğini de kanıtlamıştır.

Bu süreç içerisinde yabancı ataşeliklerin de desteğiyle, Devlet Opera ve Balesi’nin tarihinde rekor sayılabilecek kadar Avrupa ve Amerikalı konuk eğitmen ve koreograflar, MDT ile çalışmalar yapmak üzere Türkiye’ye davet edilmiş ve katkılarıyla yoğun bir eğitim programı uygulanmıştır. Bu ilişkiler her geçen gün artarak eğitim süreci devam etmektedir.

MDT toplumdaki çağdaş sanat bilincinin uyarılması ve ülke çapında sanat izleyicisinin artırılması amacıyla, bu süreç içinde yine rekor sayılabilecek sayıda yurtiçi turnelerinde temsiller veriştir. (İzmir, Mersin, Adana, Van, Antalya, Konya, Marmaris, Bursa, Eskişehir, Kocaeli, Tekirdağ, İstanbul, Samsun, Bolu, Muğla, Trabzon, Kayseri, Kaş, Kuşadası)

MDT, ABD, Almanya, İsrail, Mısır, Fransa, Gürcistan, İngiltere, Hollanda, Bosna Hersek, Bahreyn, Kazakistan, Özbekistan’a yaptığı çeşitli turnelerle uluslararası dans dünyasında yerini almıştır. Modern Dans Topluluğu 2001 yılında Avrupa’nın en prestijli dans festivallerinden sayılan Hollanda Dans Festivali’ne “Seyahatname” ile katılmıştır.

MDT kendi bünyesinden yaratıcı kadro yetiştirme ilkesine sadık kalarak Devlet Opera ve Balesi içinden yetişmekte olan eğitmen, repetitör ve koreograflara imkanlar tanımakta ve teşvik edici projeler uygulamaktadır. Bu eğitsel programlar dahilinde Modern Dans Topluluğu ilk defa Devlet Opera ve Balesi’nde hafta içinde oynanan ücretsiz okul matinelerine öncülük etmiştir. MDT halen Devlet Opera ve Balesi Genel Müdürlüğü’nün en dinamik, en mobil ve en üretken birimi olarak, Türkiye’nin ilk ve tek kurumsallaşmış çağdaş dans topluluğudur.

MDT, 5 Mayıs 2003’de “ŞehirOrman” adlı eserin Dünya Prömiyeri’ni Ankara’da gerçekleştirdi. Eser, Rahman Altın’ın müziği ile Beyhan Murphy tarafından sahneye kondu. 12-18 yaş grubu gençlere yönelik “ŞehirOrman” düzenli olarak Ankara’da sahnelendiği gibi amacı doğrultusunda yurtiçi turnelerini de sürdürmektedir. Modern Dans Topluluğu 2003-2004 sezonunu 1 Eylül 2003’de Kaş Festivali ile açtı. 10 Ocak 2004’te topluluk dansçılarından Bürge Öztürk ve Devrim İleri’nin ortak çalışması olan iki perdelik “29_30” adlı eseriyle prömiyerini yaptı.

Modern Dans Topluluğu 28 Mayıs’ta Fransız koreograf Angelin Prejlocaj’ın “Gülün Hayali” eseriyle ikinci prömiyerini gerçekleştirecek.

Sezon içinde toplam 20 temsil yapmayı planlayan topluluk, her ay gençlere yönelik eğitim amaçlı okul matinelerini de sürdürmektedir.

Ağustos’ta ikincisi düzenlenecek olan Bodrum Bale Festivaline katılacak olan topluluk yeni sezonu 10 Ağustos’ta açmayı planlamaktadır.