Balenin kurucusu Dame Ninette de Valois

Balenin kurucusu Valois anılıyor

Devlet Balesi’nin ilk temellerini atan Dame Ninette de Valois, ölümünün 10. yılında özel bir karma programla anılıyor.



İlk kez 1948 yılında Yeşilköy’de temelleri atılan ve daha sonra merkezi Ankara’da bulunan Devlet Konservatuvarı bünyesine taşınan bale sanatının öncüsü Dame Ninette Valois, ölümünün 10. Yılında proje yönetimi Deniz O. Yamanus tarafından üstlenilen karma bir temsil programıyla anılıyor. 3-4 Kasım tarihlerinde Kadıköy Süreyya Opera Sahnesi’nde 20:30’da sahnelenecek program, Türk Balesi’nin önde gelen
koreograflarını yeni kuşak bale sanatçılarının yorumuyla sahnelere taşıyor. Türk balesinin ilk koreograflarından Oytun Turfanda, genç yaşta yitirdiğimiz genç koreograf Duygu Aykal ile Geyvan McMillen, Merih Çimenciler, Aysun Aslan, Selçuk Borak, Mehmet Balkan, Beyhan Murphy, Uğur Seyrek, Sibel Kasapoğlu, Nil Berkan, Erdal Uğurlu, Berk Sarıbay, Yasemin Erkan, Altan Tekin, İhsan Bengier gibi koreografların imzasını taşıyan program seyirciyi geçmişten bugüne yolculuğa çıkarıyor.
Ayrıca 3 Kasım günü saat 11:00 – 12:30 saatleri arasında Beyoğlu Belediyesi Gençlik Merkezi’nde düzenlenecek olan “Türk Balesi” konulu seminerde, ilk Kültür Bakanı Talat Halman, dünyaca ünlü bale hocası ve koreograf Richard Glasstone, devlet sanatçısı prima balerin Meriç Sümen Kanan, ilk bale eğitmenlerinden Angela Bayley, uluslararası dans eğitmeni Dudley Tomlinson ve İstanbul Devlet Opera ve Balesi eski Başdekoratörü Osman Şengezer ilk kez bir araya geliyorlar.



Ayrıca Figen Phelps’in “Madamın Türk Balesi”adını taşıyan dökümanter filmi ile Londra Kraliyet Balesi’nin Levent Kurumlu imzası taşıyan “Boğazın Kıyılarında Dans” adlı filmi sahne ve fuayede izleyicinin beğenisine sunulacak.


---

Dame Ninette De Valois

Dame Ninette de Valois (6 Haziran 1898 - 8 Mart 2001), İrlandalı dansçı, koreograf ve Vic-Wells Balesi'nin (sonradan Sadler's Wells, bugün Kraliyet Balesi) kurucusu. Türk balesinin kuruluşuna da büyük emeği geçmiştir.

Enrico Cecchetti ile çalıştıktan sonra pantomim, revü ve operalarda dansçı olarak deneyim kazandıktan sonra, 1923'te Diaghilev topluluğunun konuk sanatçısı oldu ve Londra'da Koreografik Sanatlar Akademisi'ni kurdu.Ayrıca Dublin'deki Abbey Tiyatrosu'nda Lennox Robinson ve Cambridge'deki Festival Tiyatrosu'nda Terence Gray için baleler sahneledi.

1931'de Camargo Topluluğu için yaptığı Job (Eyub) adlı bale büyük başarı kazandı.De Valois'nin Old Vic Tiyatrosu'nun yönetmeni Lilian Baylis ile giriştiği işbirliği sonucunda 1931'de Vic-Wells Balesi ile Sadler's Wells Okulu kuruldu.De Valois Invitation to the Ballet (1937) ve Come Dance With Me (1957) adlı kitabında bu topluluğun kuruluşuyla 1956'da Kraliyet Balesi adını alması arasında geçenleri anlattı.Vic-Wells Balesi'nde başyönetmenliğinin yanı sıra Checkmate (1937), Don Quixote (1950) gibi birçok balenin koreografisini yaptı.William Hogarth'ın oymabaskı dizisinden esinlendiği The Rake's Progress (1935) ve Thomas Rowlandson'ın aynı adlı bir karikatürünü model aldığı The Prospect Before Us 'ta (1940) olduğu gibi koreografik malzemelerini İngiliz geleneğinden alarak eşsiz bir ulusal bale yarattı.Baleleri, erkek dansçılar için önemli roller içeriyor, onlara, sanatlarını, gösterebilmek için olanak veriyordu.

1947'de Milli Eğitim Bakanlığı'nın çağrısı üzerine Türkiye'ye giden Valois, 6 Ocak 1948'de İstanbul'da Yeşilköy'de açılan ilk Türk bale okulunu kurdu ve yönetti.Bu okul 1950'de Ankara'ya taşınarak Ankara Devlet Konservatuvarı'na bağlandı.De Valois Ankara Devlet Balesi'nde Hovardanın Sonu, Satranç ve Ferit Tüzün'den Çeşmebaşı gibi baleler sahneledi.Birçok öğrenci yetiştirerek ve daha sonra İngiltere'den ünlü öğretmenler göndererek Türkiye'de bale sanatının kurumlaşmasına katkıda bulundu.

Türk hükümetince Devlet Kültür Nişanı, kendi ülkesince de 1951'de D.B.E. (Dame of the British Empire) nişanıyla onurlandırılan de Valois, 1963'te Kraliyet Balesi başyönetmenliğinden emekliye ayrıldı.

# Resim, Heykel # Hareket Sanatları # Tiyatro & Dramatik Sanatlar # Fotoğrafçılık - Fotoğrafçılık Eğitim Dersleri # Grafik ve Tasarım